Η πρόκληση: Σπάζοντας τον κύκλο τού αποκλεισμού

Πολλά παιδιά και νέοι Ρομά καλούνται να αντιμετωπίσουν σημαντικά εμπόδια, όπως πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου, περιορισμένη πρόσβαση σε εκπαιδευτικές ευκαιρίες, κοινωνικές προκαταλήψεις και έλλειψη υποστήριξης. Οι γυναίκες και τα κορίτσια Ρομά βιώνουν ακόμη μεγαλύτερη ευαλωτότητα, καθώς αντιμετωπίζουν διακρίσεις λόγω φύλου, ανεπαρκή πρόσβαση σε δομές βοήθειας και περιορισμένες επαγγελματικές ευκαιρίες.

Για να ανταποκριθεί σε αυτές τις ανάγκες, το έργο είχε έναν βασικό στόχο: Τη βιώσιμη ένταξη των νέων Ρομά και των οικογενειών τους στον κοινωνικό και οικονομικό ιστό της Κατερίνης.

Τι περιελάμβανε το έργο

Το έργο συνδύασε εκπαιδευτικές δράσεις, ψυχοκοινωνική υποστήριξη, ενδυνάμωση της κοινότητας και προώθηση της κοινωνικής συμμετοχής. Ενδεικτικά:

📚 Ενίσχυση της εκπαίδευσης

• ενισχυτική διδασκαλία για μαθητές δημοτικού, γυμνασίου και λυκείου
• παροχή σχολικού εξοπλισμού και υλικών για τις αίθουσες διδασκαλίας
• προμήθεια υπολογιστών και αναλώσιμων, καθώς και εγκατάσταση Wi-Fi στον οικισμό για πρόσβαση σε ψηφιακή μάθηση.

💪 Ψυχοκοινωνική υποστήριξη & ενδυνάμωση

• δράσεις ψυχοκοινωνικής στήριξης από ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς
• ενδυνάμωση γυναικών και κοριτσιών Ρομά μέσα από συμβουλευτική και ενημέρωση για ζητήματα οικογένειας, υγείας και απασχόλησης
• παραπομπές σε δομές προστασίας (π.χ. ξενώνες κακοποιημένων γυναικών).

🤝 Κοινωνική ένταξη και συμμετοχή

• προώθηση της κοινωνικής ένταξης μέσω του αθλητισμού
• στήριξη ποδοσφαιρικής ομάδας νέων Ρομά με παροχή εξοπλισμού
• καμπάνιες ευαισθητοποίησης για την αντιμετώπιση των διακρίσεων
• οπτικοακουστική καταγραφή τής καθημερινής ζωής τής κοινότητας Ρομά για την ενίσχυση της ορατότητάς της.

Διαβάστε περισσότερα στο σχετικό άρθρο: Το ποδόσφαιρο της συμπερίληψης λέει “Όχι στον ρατσισμό”.

🛠️ Ενίσχυση δομών και ικανοτήτων

• στελέχωση με ειδικούς μετάβασης για θέματα κοινωνικής κατοικίας
• τεχνική υποστήριξη για την ωρίμανση, εξειδίκευση και διαχείριση του έργου
• ενίσχυση της συνηγορητικής ικανότητας οργανώσεων Ρομά.

Ποιοι/ες ωφελήθηκαν

• Παιδιά και νέοι Ρομά απέκτησαν πρόσβαση στην εκπαίδευση και σε δημιουργικές δραστηριότητες.
• Γυναίκες Ρομά απέκτησαν φωνή, υποστήριξη και νέα εργαλεία ζωής.
• Οικογένειες Ρομά ενισχύθηκαν κοινωνικά και λειτουργικά.
• Ο δήμος και οι τοπικοί φορείς ανέπτυξαν τεχνογνωσία για σύνθετες κοινωνικές παρεμβάσεις.

Κύρια αποτελέσματα

Πεδίο	Αποτέλεσμα
Εκπαίδευση	Ενισχύθηκε η σχολική φοίτηση και μειώθηκε η σχολική διαρροή.
Ένταξη	Παιδιά συμμετείχαν σε αθλητικές και κοινωνικές δράσεις.
Ευαισθητοποίηση	Καμπάνιες κατά στερεοτύπων και αντί-Ρομά ρητορικής
Κοινότητα	Ενδυνάμωση δομών υποστήριξης Ρομά
Τοπική Διακυβέρνηση	Βελτίωση συνεργασιών με κοινωνικούς φορείς
Συνηγορία	Ενίσχυση της φωνής των οργανώσεων Ρομά

Ένα έργο με αντίκτυπο – Σήμερα και αύριο

Το έργο είχε πολλαπλασιαστικό κοινωνικό όφελος:

✅ μείωση των διακρίσεων μέσω ενημέρωσης και ανοιχτού διαλόγου
✅ ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής στην Κατερίνη
✅ μεταφορά καλών πρακτικών σε άλλους δήμους
✅ ενδυνάμωση νέων και γυναικών Ρομά
✅ θωράκιση του δήμου με νέα εργαλεία κοινωνικής πολιτικής
✅ κοινωνική σταθερότητα και βιώσιμη ανάπτυξη.

Το έργο απέδειξε ότι η ένταξη δεν είναι επιβολή – είναι συμπερίληψη με σεβασμό. Όταν δίνονται ίσες ευκαιρίες, οι κοινότητες ανθίζουν. Η Κατερίνη έγινε παράδειγμα ότι με ουσιαστικές δράσεις, συνεργασία και ανθρώπινη προσέγγιση, μπορούμε να χτίσουμε μια κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς, με αξιοπρέπεια για όλους/ες.

Integrated pilot scheme for Roma inclusion in Katerini area

The challenge: Breaking the cycle of exclusion

For many young Roma, barriers such as school dropout, limited access to education, discrimination, and lack of social support create a cycle of marginalization that passes from one generation to the next. Roma women and girls experience multiple layers of exclusion—social, economic, educational—often intensified by gender inequality and limited access to essential services.

The project set out to change this reality through a targeted action plan with one clear goal: Sustainable integration of Roma youth and their families into the local social and economic fabric of Katerini.

What did the project do?

The initiative combined education, psychosocial support, and community empowerment. Key activities included:

📚 Education support

• Remedial teaching for primary, middle, and high school students to prevent school dropout.
• Supply of school materials, computers, and classroom equipment.
• Installation of Wi-Fi in the settlement, enabling access to online learning.

💪 Empowerment and psychosocial support

• Psychosocial services staffed by psychologists and social workers.
• Dedicated support for Roma women and girls through counseling and empowerment programs.
• Referral services to shelters and social support structures for victims of violence or trafficking.

🤝 Social inclusion

• Promotion of social integration through sports, including equipment support for a local football team.
• Public awareness campaigns to combat stereotypes and anti-Roma attitudes.
• Filming and documentation of daily life in the community to make Roma voices visible.

🛠️ Capacity building

• Hiring of transition experts in social housing.
• Technical support for monitoring and managing project implementation.
• Community mobilization through local Roma NGOs and civic actors.

Who benefited?

• Roma children and youth accessed education, sports, and personal development activities.
• Roma women received targeted support and pathways to social and economic independence.
• Families benefited from better services, connectivity, and community structures.
• Local institutions gained experience and tools for inclusive social policy implementation.

Key outcomes

The project delivered concrete outputs and long-term benefits:

Area of impact	Result
Education	Dozens of Roma students returned to or stayed in school.
Inclusion	Roma children participated in educational and athletic activities.
Awareness	Campaigns challenged discrimination at local and policy levels.
Community support	Roma NGOs strengthened their advocacy capacity.
Local governance	The municipality developed stronger mechanisms for inclusion.
Social justice	Increased access to services and opportunities for marginalized families.

A ripple effect for the future

The impact of the project extends beyond the settlement of Katerini. It:

✅ Reduced discrimination by building bridges between Roma and non-Roma residents.
✅ Strengthened community cohesion and local partnerships.
✅ Created a replicable model for other municipalities in Greece and Europe.
✅ Promoted social stability and resilience.
✅ Empowered Roma youth to become active citizens and role models.
✅ Enhanced municipal capacity to manage inclusive policies.

This initiative proved that integration cannot be imposed—it must be built with people, not for them. By combining education, empowerment, and community outreach, the project laid the foundations for a more inclusive society in Katerini. Most importantly, it gave hope to young Roma that their future belongs wherever they choose to build it—without barriers, without discrimination.